LukaszXIII
nowicjusz
Dołączył: 29 Gru 2008
Posty: 18
Przeczytał: 0 tematów
Skąd: Silesia
|
 Wysłany: Śro 18:00, 26 Sie 2009 Temat postu: Zagrajmy w "Laską w kulę" |
 |
|
W odpowiedzi na poszukania rekonstruktorów odpowiednich gier sportowych potwierdzonych źródłami, w która można by grać nie martwiąc się o niehistoryczne pochodzenie tej gry... zapnijcie pasy i ruszamy...
"Laską w kulę"
W XII i XIII wieku "sport" [1] wydaje się być zarezerwowanym tylko dla duchowieństwa oraz szlachty (klas społecznych, które miały więcej wolnego czasu). Jednakże, "robotnicy" także korzystali z tej formy aktywności fizycznej kiedy tylko mieli na to czas [2]. Jedną z takich form aktywności fizycznych jest praktykowana w całym średniowieczu "Laską w kulę".
[link widoczny dla zalogowanych]
Co to jest "Laską w kulę" ?
Upraszczając, jest to gra, w której powinno się doprowadzić kulę (lub coś co będzie za nią służyło) przy pomocy laski w określony obszar "cel" [4]. Nie ma informacji o ewentualnych dodatkowych regułach. W skrócie byłoby to "proto-hokej".
Kto może grać?
W grę może grać sporo osób: dorosłych, wiejskich lub miejskich [5], dzieci [6], kapłanów (np. abp Eudes Rigaud Rouen (ok. 1205-1276) był oburzony w 1248 roku zachowaniem księdza z jego diecezji, który grał z "owieczkami" (ludźmi)), a może nawet niektórzy członkowie szlachty [7]. Minusem jest to, że gracze byli wyłącznie płci męskiej [8]. Jest pewne, że gra była twarda, ale zbędna przemoc nie wydaje się tolerowana, ponieważ dobre maniery nadal obowiązywały [9].
Teraz czas na pytania dotyczące rekonstrukcji:
- Jak wyglądały laski i kule? Co i jak zrobić?
- Jak zdefiniować obszary, "cel"?
[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
Rys. 1 (lewy górny róg), rys. 2 (u góry po prawej) i rys. 3 (na dole).
Na rysunkach 1,2 i 3, widzimy trzy przykłady gry, które pochodzą z trzech różnych epok. Wydaje się, że istnieją przedmioty przeznaczone wyłącznie do gry, a nie narzędzia rolnicze, takie jak np. laska pasterza (patrz rys. 4) niezgodnie z podstawowym zastosowaniem. Hipoteza ta może być potwierdzona przez istnienie dwóch "crossetiers" w Paryżu w 1292 [10]. Jednak jest prawdopodobne, że możemy używać prostych lasek [11].
[link widoczny dla zalogowanych]
Rys. 4
W rekonstrukcji najprostszym sposobem będzie użycie rozgałęzionej gałęzi, takiej która będzie miała jednak kształt zbliżony do źródeł (rys. 1,2,3), należy laskę wyciąć delikatnie, aby przystosować ją do gry. Ważny jest też rodzaj użytego drzewa, a więc w tym wypadku brzozy (rys. 5)
[link widoczny dla zalogowanych]
Rys. 5
Kula z kolei może być "czasem z drewna, czasem ze skóry, wypełniona w tym ostatnim przypadku sianem, otrębami lub poduszką" [12]. Zostały przeprowadzone dwa badania: pierwsze z torbą pełną sianem, druga z drewnianą kulą (patrz rys. 6). Worek siana wydaje się zbyt lekki, aby gra była ciekawa, ale zaletą jest bezpieczeństwo zawodników. Piłka z drewna jest łatwiejsza w użyciu i odporniejsza na surowe traktowanie, jednak jest niebezpieczniejsza dla samych graczy.
[link widoczny dla zalogowanych]
Rys. 6
Obszary - cel.
Celami mogą być "mur, granice pola, drzwi kościoła, dowolny kawałek ziemi, często staw, w którym można utopić kulę" [13]. Najważniejsze jest, że obszar musi to być wyraźnie określony i widoczny dla wszystkich (patrz rys. 7).
[link widoczny dla zalogowanych]
Rys. 7
Rekonstrukcja gry.
Gra "laską w kulę" częściowo jest formą zabawy średniowiecznej w formie rajdów, ale podobnie jak w wielu sportach, uczestnicy są zmuszeni do kontaktu ze sobą. Możemy więc oczekiwać, że w trakcie trwania gry nie obędzie się bez kilku siniaków, nawet jeśli wszyscy gracze starają się o siebie troszczyć. Istotne jest, aby uczestnicy uważali na pozycję członków drużyny i rozdzielali przeciwników podczas długo trwającej gry.
[link widoczny dla zalogowanych]
Uwagi:
1. Zobacz księżkę Bernarda Merdrignac "Sport w średniowieczu" (Presses Universitaire de Rennes), która służyła jako punkt odniesienia do tego artykułu.
2. "Sport w średniowieczu" B. Merdrignac, Presses Universitaire de Rennes, Chapitre 3, § IV.C, p.127.
3. Ibid. Rozdział 7, § IB, p.217-218.
4. Ibid. Rozdział 7, § IC, p.220.
5. Ibid. Rozdział 7, § IC, s. 219.
6. W "Historii Merlina" (ok. 1230) Merlin jako dziecko, gra w "laską w kulę" wraz z innymi dziećmi.
7. "Sport w średniowieczu" B. Merdrignac, Presses Universitaire de Rennes, Rozdział 7, § III.B, p.229.
8. Ibid. Rozdział 3, § IV.C, s.126.
9. Ibid. Rozdział 7, § II.C, p.225.
10. Ibid. Rozdział 7, § IB, p.218.
11. Ibid. Rozdział 7, § IB, p.218-219.
12. "Sport i gry ćwiczenia w starożytnym Francji" Jean-Jules Jusserand, Slatkine, s. 266-267.
13. "Sport w średniowieczu" B. Merdrignac, Presses Universitaire de Rennes, Rozdział 7, § IC, s.220.
_______________________________________________________________________
Temat powstały po przeczytaniu i przetłumaczeniu francuskojęzycznego artykułu, dlatego możliwe są pewne odstępstwa od pierwotnego znaczenia niektórych słów. Samego tematu nie udało mi się dokładnie przetłumaczyć.
Buziaczki,
Łukasz XIII
Ostatnio zmieniony przez LukaszXIII dnia Śro 22:54, 26 Sie 2009, w całości zmieniany 1 raz
|
|
